Veneuze en arteriële beenulcera

Een veneus ulcus cruris is een complexe wond aan het onderbeen die is ontstaan door een gestoorde veneuze doorbloeding. De oorzaak van veneuze beenulcera is veneuze insufficiëntie, de aderen inde benen functioneren niet goed door schade aan de kleppen in de aderen, waardoor het bloed niet goed wordt teruggevoerd naar het hart. Er ontstaat oedeem in de onderbenen waardoor weefsel beschadigt en waardoor een wond, een ulcus cruris, kan ontstaan.

Veneuze beenulcera kunnen pijnloos zijn, maar ook zeer pijnlijk. Ze kunnen ook geïnfecteerd raken.^[4]

Er zijn verschillende factoren die het risico op het ontwikkelen van een veneus ulcus cruris verhogen. Enkele van de belangrijkste risicofactoren zijn:
 

• Veneuze insufficiëntie. Onvoldoende werking van de aderen in de benen is een van de belangrijkste oorzaken van ulcus cruris.
• Diepe veneuze trombose (DVT). Een geschiedenis van DVT kan het risico op veneuze insufficiëntie en ulcus cruris verhogen.
• Veroudering. Oudere volwassenen hebben over het algemeen een hoger risico op ulcus cruris.
• Geslacht. Vrouwen hebben over het algemeen een hoger risico op het ontwikkelen van ulcus cruris dan mannen.
• Overgewicht. Overgewicht kan het risico verhogen omdat het extra druk op de aderen uitoefent.
• Roken. Roken kan de bloedsomloop aantasten en het risico op wondgenezing verminderen.
• Zittende levensstijl. Te veel zitten of inactief zijn kan de circulatie belemmeren.
• Ulcus cruris in voorgeschiedenis. Als iemand al eerder een ulcus cruris heeft gehad, is het risico op herhaling groter.
• Erfelijk belast. Veneuze aandoeningen in de familie kan het risico verhogen.
• Hoge bloeddruk. Hypertensie kan de druk in de aderen verhogen en het risico op veneuze insufficiëntie vergroten.

Het is belangrijk om de patiënt te informeren over deze risicofactoren en indien mogelijk preventieve adviezen te geven, zoals regelmatige lichaamsbeweging, gezond eten en stoppen met roken, om het risico op ulcus cruris te verminderen. De behandeling van veneuze beenulcera zijn intensief, vooral omdat er een hoog recidiefpercentage van 17 procent binnen één jaar is.

Daarom zijn er talrijke richtlijnen waarin de volgende speerpunten steeds terugkomen:

• Zorg voor een multidisciplinaire aanpak waarbij verschillende disciplines betrokken zijn zoals vaatchirurgen, angiologen, dermatologen en wondverpleegkundigen betrokken zijn.

• Neem een gedetailleerde anamnese af en voer een uitgebreid lichamelijk onderzoek uit waaronder een enkel arm index.

• Pas compressietherapie toe en maak een wondbeleid waarbij je de wond nauwlettend evalueert aan de hand van TIME principes en een wondverband inzet op basis van onder andere de kleur van de wond, of er sprake is van een wondinfectie en de hoeveelheid exsudaat die het ulcus cruris afgeeft. [5,6,7]