U bent succesvol uitgelogd.
Not registered yet?
Veneuze toegang
Patiënteninformatie chemotherapie
Krijg je chemotherapie via een infuus? Vaak is het ten minste één keer nodig het bloedvat aan te prikken. Voor het geven van een infuus is een toegang in het bloedvat nodig, een veneuze toegang of vaattoegang. Dit kan op verschillende manieren en met verschillende hulpmiddelen.
Hoe wordt de medicatie toegediend?
Het kan zijn dat voor ieder chemotoediening een bloedvat aangeprikt wordt met een naald, waarbij een korte kunststof katheter achterblijft gedurende het infuus van die dag. Na de chemotoediening wordt de katheter verwijderd. De volgende keer dat er dan weer chemo toegediend moet worden, moet er weer opnieuw geprikt worden. Deze katheters heten perifere intraveneuze katheters (PIVC).
Het kan ook zijn dat een centraal veneuze katheter (CVC) geadviseerd wordt om te voorkomen dat telkens een bloedvat aangeprikt moet worden. Een CVC is een lange buigbare katheter (slangetje) waarvan het einde in een groot bloedvat eindigt en zo minder schade aan de vaten veroorzaakt. Het hebben van zo een kunststof katheter maakt het makkelijker om medicijnen direct in de bloedbaan te geven. Deze katheters blijven voor de duur van de chemotherapie.
Er zijn twee mogelijkheden voor centraal veneuze katheters. Een katheter waarvan een deel buiten het lichaam ligt: perifeer ingebrachte centraal veneuze katheter (PICC-lijn). En een katheter die helemaal in het lichaam zit: een poortkatheter.
Alle mogelijkheden hebben voor- en nadelen. Vraag jouw oncoloog of verpleegkundig specialist oncologie naar de risico’s en voordelen van elke mogelijkheid en bespreek samen welke optie het beste voor jou is.
Bloedvat aanprikken
Bij het aanprikken van een bloedvat wordt er bij iedere chemotoediening een nieuwe naald geprikt in het bloedvat. Voor deze manier van toedienen wordt vaak gekozen als er maar een paar keer geprikt hoeft te worden of wanneer het medicijn niet zo schadelijk is voor de kleine bloedvaten in de hand of onderarm.
Vaak aanprikken kan wel als pijnlijk ervaren worden. Ook kan het irritaties aan de binnenkant van het bloedvat veroorzaken. Daarnaast is het soms ook moeilijk voor de verpleegkundige om een ‘goed’ bloedvat te vinden. Naarmate er meerdere chemotoedieningen nodig zijn en de kuur langer duurt, kun je dus ook kiezen voor een katheter die in het lichaam blijft. Dit is veel minder schadelijk voor de bloedvaten en het toedienen van de chemotherapie gaat eenvoudiger.
Wat is een poortkatheter?
Een poortkatheter bestaat uit twee delen: een katheter en een reservoir. De katheter is gemaakt van zacht, buigzaam materiaal. De katheter wordt in het bloedvat geschoven zodat deze in een groot bloedvat ligt. Het reservoir is een kleine metalen injectiekamer van boven afgesloten door een zelfsluitend siliconen membraan. Het reservoir komt onder de huid te liggen. Je ziet dit nauwelijks, soms als een kleine bobbel onder de huid. Dat kun je ook voelen. Om de chemo toe te dienen wordt met een speciale poortkatheternaald door de huid en door het siliconenmembraan geprikt tot op de bodem van het reservoir. Dit noem je aanprikken van de poort. Met behulp van een verdovingsspray kan dit pijnloos.
Voordelen
- Poortkatheter kan onder lokale verdoving geplaatst worden
- Aan de buitenkant is nauwelijks te zien dat er een poortkatheter onder de huid zit
- Zwemmen en douchen zijn zonder beperkingen of extra maatregelen mogelijk
- Met een verdovingsspray hoef je het aanprikken van de poort niet te voelen
Nadeel
- Bij elke chemotoediening is een klein prikje door de huid de poort in nodig
Katheter met een deel buiten het lichaam
Een katheter met een deel buiten het lichaam wordt een PICC-lijn genoemd en wordt vaak met plaatselijke verdoving geplaatst. Dit gebeurt in de (boven)arm. Met de naald wordt het bloedvat aangeprikt en een lange katheter wordt dan in het bloedvat geschoven zodat deze in een groot vat komt te liggen. De katheter is gemaakt van zacht, buigzaam materiaal. Het deel dat buiten het lichaam blijft is wat breder en steviger. Het kan zijn dat er meerdere uiteinden buiten het lichaam ‘hangen’. Deze zijn allemaal bevestigd aan één katheter. Zo is het mogelijk om meerdere medicijnen tegelijk toe te dienen. Om de chemo toe te dienen hoeft de infuuslijn alleen op de PICC-lijn vastgedraaid te worden.
Voordelen
- Katheter kan onder lokale verdoving ingebracht worden en het is slechts een kleine ingreep
- Niet nodig om bij iedere behandeling een bloedvat aan te prikken
- Minder irritaties aan de binnenkant van de bloedvaten
- Bij een siliconen- of nikkelallergie is het een goed alternatief
Nadelen
- Beperking in bewegingsvrijheid door het deel van de katheter dat buiten aan de arm hangt
- Zwemmen is niet mogelijk of met een speciale beschermhoes
- Met douchen moet ook rekening gehouden worden met het gedeelte van de katheter buiten het lichaam
- Het gedeelte dat buiten het lichaam ‘hangt’ dient goed beschermd te worden om infectie te voorkomen
Infuustherapie
Your request could not be submitted. Please try again.
warningBlijf in contact met My B. Braun
Maak jouw online ervaring eenvoudiger, comfortabeler en veiliger met een persoonlijk account.